काठमाडौँ । विद्युत प्राधिकरणले विद्युत खरिद सम्झौता फेरी डलरमा गरेको छ । माथिल्लो त्रिशूली–१ जलविद्युत् आयोजनाको विद्युत् खरिद सम्झौता (पीपीए) अमेरिकी डलरमा हुने भएको हो । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको बुधबार बसेको सञ्चालक समिति बैठकले रसुवामा बन्न लागेको २१६ मेगावाट क्षमताको सो आयोजनाको पीपीए अमेरिकी डलरमा गर्ने निर्णय गरेको हो ।
अनुमतिपत्र (लाइसेन्स) जारी भएकाे १० वर्षपछि नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले २१६ मेगावाटकाे माथिल्लाे त्रिशुली १ जलविद्युत् अायाेजनासँग विद्युत खरिद गर्ने निर्णय गरेकाे छ। प्रवर्धक कम्पनीले ८० प्रतिशत डलरमा भुक्तानी पाउने गरी बुधबार बसेकाे प्राधिकरण संचालक समितिकाे बैठकले यस्ताे निर्णय गरेकाे हाे।
सो आयोजनाको प्रवद्र्धक नेपाल वाटर एन्ड इनर्जी डेभलपमेन्ट कम्पनी प्रालि रहेको छ । कम्पनीले परफरमेन्स ग्यारेन्टीबापत २१ करोड ६० लाख रुपैयाँ बुझाएपछि पीपीएमा हस्ताक्षर हुने बताइएको छ । आयोजनामा कोरियन कम्पनीहरू, विश्व बैंक समूहअन्तर्गतको अन्तर्राष्ट्रिय वित्त निगम र नेपाली लगानीकर्ताहरूको लगानी रहनेछ ।
प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङका अनुसार प्राधिकरणले विदेशी लगानीमा निर्माण हुने सय मेगावाटभन्दा ठूला आयोजनाका लागि विदेशी ऋणको अंशका लागि मात्रै अमेरिकी डलरमा भुक्तानी गर्ने गरी नेपाली मुद्रामा पीपीए गर्ने नीति लिएको छ ।
सुक्खा याममा प्रतियुनिट ८ रुपैयाँ ४० पैसा र वर्षा याममा ४ रुपैयाँ ८० पैसाका दरले भुक्तानी दिने गरी पीपीए हुने दिनको विदेशी विनिमय दरलाई स्थिर राखिने प्राधिकरणले जनाएको छ ।
रसुवा भोटेकोसी र माथिल्लो त्रिशूली–१ को भुक्तानी गर्दा ६० प्रतिशत विदेशी र ४० प्रतिशत नेपाली मुद्रामा गरिने बताइएको छ । आयोजनाको प्रतियुनिट विद्युत्को मूल्य औसत ६ सेन्ट अमेरिकी डलर छ । सो आयोजनासँग अधिकतम १० वर्ष वा विदेशी ऋण चुक्ता अवधिमध्ये जुन अघि आउँछ, सोही अवधिसम्मका लागि मात्रै डलर पीपीए गरिएको हो । सो अवधिपछि बाँकी रकम नेपाली रुपैयाँमै भुक्तानी हुनेछ ।
०६४ सालमा लाइसेन्स लिएको कम्पनीको ०६८ मा ऊर्जा मन्त्रालयले खारेज गरे पनि एक साताभित्र पुन: त्यही कम्पनीलाई दिएको थियो। त्यसपछि आयोजना विकास सम्झौता (पीडीए) हुन मात्र करिव ५ वर्ष लागेको थियो। पीडीएको एक वर्षपछि पीपीए भएको हो।
प्राधिकरणले टेक अर पे प्रणालीमा पीपीए गर्न रोकेको छ । यद्यपि, यसअघि नै पाइपलाइनमा आइसकेकाले उक्त आयोजनाको पीपीए भने टेक अर पे प्रणालीमै हुने प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक घिसिङले जानकारी दिए ।
उनले माथिल्लो त्रिशूली–१ सँग अधितकम १० वर्ष वा व्यावसायिक विद्युत् उत्पादन सुरु दिन (सीओडी)देखि ऋण चुक्ता अवधि (पे–ब्याक पिरियड) जुन अघि हुन्छ, सोही अवधिसम्मका लागि मात्रै डलरमा पीपीए हुने बताए । यो अवधि सकिएपछि बाँकी पीपीए अवधिभर सबै रकम नेपाली रूपैयाँमा भुक्तानी हुने व्यवस्था गरिएकोे प्राधिकरणले जनाएको छ । पीपीए गरिने दिनका लागि नेपाल राष्ट्र बंैकले तोकेको डलरको सटही मूल्यलाई स्थिर राखिनेछ ।
यसअघि प्राधिकरणले खिम्ती (६० मेगावाट), माथिल्लो भोटेकोसी (४५ मेगावाट, तल्लो सोलु (८२ मेगावाट), माथिल्लो मस्र्याङ्दी ए (५० मेगावाट), कोबेली ए (३७.६ मेगावाट) र रसुवा (भोटेकोसी (१२० मेगावाट) जलविद्युत् आयोजनाहरूका लागि अमेरिकी डलरमा भुक्तानी गर्ने गरी पीपीए गरेको थियो ।
प्राधिकरणले अहिलेसम्म खिम्ती ६० मेगावाट, माथिल्लो भोटेकोसी ४५ मेगावाट, तल्लो सोलु ८२ मेगावाट, माथिल्लो मस्र्याङ्दी ए ५० मेगावाट, काबेली ए ३७.६ मेगावाट र रसुवा भोटेकोसी १२० मेगावाट आयोजनाको पनि अमेरिकी डलरमै भुक्तानी दिने गरी पीपीए गरेको छ । यी अायोजना डलरमा पीपीए गर्दा डलरको भाउ वढ्दै जाँदा लागतसमेत बढ्नु र थप अार्थिकभार थपिएका छन् ।
प्रकाशित मिति: बिहीबार, माघ ११, २०७४
-1732776560.jpg)
