फिदिम : पाँचथरमा पुष्पलाल मध्यपहाडी लोकमार्गको निर्माणकार्य निर्धारित समयमा पूरा नहुने भएको छ । निर्माणाधीन लोकमार्गमा निर्माण व्यवसायीसँगको ठेक्का सम्झौता अवधि पूरा हुनलाग्दा सडक ग्राभेल बनाउने कार्य मात्रै पूरा हुने भएको हो ।
लोकमार्गको उद्गम बिन्दुसमेत रहेको पाँचथरमा अझै ५१ किलोमिटर सडक कालोपत्रे हुन बाँकी छ । पाँचथरमा लोकमार्गको १११ किलोमिटर दूरी छ । यसमध्ये ४० किलोमिटर मेची राजमार्ग पर्छ । मध्यपहाडी लोकमार्गको ११ किलोमिटरको जोरसाल–माझीटार खण्ड तथा नौ किलोमिटरको गणेश–दारिम्बा खण्ड कालोपत्र बनेको तीन वर्ष पूरा भइसकेको छ तर, बाँकी ५१ किलोमिटर सडक भने आगामी आर्थिक वर्षमा मात्रै कालोपत्र हुने भएको छ ।
सो लोकमार्ग आयोजना पूर्वी खण्डका प्रमुख अभिमनदास मुल्मीका अनुसार पाँचथरको याङवरक गाउँपालिका–४ दारिम्बाबाट सोही गाँउपालिकाको वडा नं २ चिवाभञ्ज्याङसम्म सडक ग्राभेल गर्ने कार्य पूरा हुनलागेको छ ।
दारिम्बाबाट १० किलोमिटर सडक कालोपत्रको तयारी भइरहेको छ भने बाँकी खण्डमा समेत ग्राभेल निर्माण भइरहेको छ । उक्त खण्डमा पर्ने पाँच पुल निर्माणको कार्य पूरा भएको छ । यस खण्डमा छाँगे पुल १ र २, खलुवा पुल र ओसाङ पुल २ र ३ पर्छन् ।
निर्माण व्यवसायीको ढिलासुस्ती, निरन्तरको वर्षा, निर्माण सामग्रीको अभाव तथा ढुवानीमा समस्या हुँदा निर्धारित समयमा निर्माण सम्पन्न नभएको आयोजनाले जनाएको छ
। आयोजना प्रमुख मुल्मीका अनुसार दारिम्बा–चिवाभञ्ज्याङ खण्डमा चालू आवको अन्त्यसम्ममा निर्माणकार्य सम्पन्न गर्ने ठेक्का सम्झौता भएको थियो तर सम्झौताअवधिमा
ग्राभेल निर्माणको कार्य मात्रै पूरा हुने छ ।
मध्यपहाडी लोकमार्ग आयोजनाका प्रमुख दीपक केसीले निर्माण व्यवसायीले जिम्मेवारीबहन गर्न नसक्दा दारिम्बा–चिवाभञ्ज्याङ खण्डको निर्माणकार्य समयमै पूरा नभएको बताए । पटक–पटक ताकेता गरेका कारण मात्रै ग्राभेलसम्म निर्माण भएको हो , केसीले भने, उच्चपहाडी क्षेत्र भएका कारण निर्माणकार्यमा समस्या हुने गरेको छ । अधिक वर्षा हुनाले केही महिना कामदारले काम गर्न नसक्ने अवस्था रहेको आयोजना प्रमुख केसीको भनाइ छ ।
निर्माणमा ढिलाइ भएको लोकमार्गको संसद्को विकास तथा प्रविधि समितिले स्थलगत अवलोकन गरेको छ । समितिका सदस्य गणेशकुमार पहाडीका अनुसार समितिले सिन्धुपाल्चोकदेखि पाँचथरसम्म गरेको स्थलगत अनुगमनका क्रममा सरकारी निकाय, स्थानीयवासी र निर्माण व्यवसायी निर्माण ढिलाइ हुनुमा जिम्मेवार देखिएका छन् ।
पूर्वतयारी नगरी ठेक्का प्रक्रिया अघि बढाउँदा निर्माणकार्य अघि बढ्न नसकेको, ठेकेदारले भुक्तानी नपाएको भेटियो , सांसद पहाडीले भने, ठेकेदारले समेत धेरै ठाउँमा हेलचेक्र्याइँ गरेको पाइयो । उनका अनुसार मुआब्जा वितरणमा रहेको दोहोरो प्रावधानका कारणसमेत सडक निर्माण र विस्तारमा समस्या भएको छ । निर्माण व्यवसायीले स्थानीय तहहरुसँग समन्वय नगर्दासमेत समस्या सिर्जना भएको समितिको ठम्याइ छ ।
समितिकी सभापति कल्याणीकुमारी खड्काले लोकमार्गको निर्माणमा एकरुपता नहुँदा थप समस्या भएको बताइन् । कतै कालोपत्रे सकियो, कतै ट्र्याक पनि राम्रोसँग खोलिएको छैन , उनले भनिन्, राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाको निर्माणमा न्यूनतम एकरुपता कायम हुन नसक्नु दुखद् छ । उनले निर्माण कार्य अघि नबढ्नुमा सरकारी पूर्वतयारीको अभाव पनि मुख्य रहेको औँल्याइन् ।
समितिले लोकमार्ग निर्माणको गति, गुणस्तर, विद्यमान समस्या, सरकारी अनुगमन, स्थानीयस्तरबाट प्राप्त सहयोग र समन्वयका विषयमा साताव्यापी स्थलगत अनुगमन गरेको हो । संसद्को विकास तथा प्रविधि समितिकी सभापति खड्काका अनुसार सरकारले आगामी आवको नीति तथा कार्यक्रममा आगामी चार वर्षभित्र पुष्पलाल मध्यपहाडी लोकमार्गको निर्माणकार्य पूरा गर्ने लक्ष्य लिएको छ ।
समितिका सदस्य राजेन्द्रकुमार राईका अनुसार स्थानीयस्तरमा प्रभावकारी समन्वयको अभाव, जग्गा प्राप्तिमा समस्या तथा निर्माण व्यवसायीको क्षमतामा समस्या देखिँदा लोकमार्ग समयमै पूरा हुन नसकेको हो । निर्माण कम्पनीले धेरै आयोजनाको ठेक्का लिने गरेको, सार्वजनिक खरिद ऐन तथा नियमावलीका कारण द्रुतगतिमा कार्य अघि बढाउन समस्या भएको समितिको ठम्याइ छ ।
मध्यपहाडी लोकमार्गको सबैभन्दा बढी नयाँ सडक निर्माण हुने स्थान याङवरक गाउँपालिका हो । यहाँ नौ किलोमिटर सडक कालोपत्र भइसकेको छ भने ५१ किलोमिटर कालोपत्र हुने बाँकी छ । याङवरक गाँउपालिकाका अध्यक्ष लेखनाथ घिमिरेले केही स्थानमा सडक बनिनसक्दै भत्किएको तर त्यहाँ कसले, कसरी मर्मत गर्ने भन्नेबारे अन्योल रहेको बताए । उनले सडकको क्षेत्राधिकारबारे स्थानीय तहलाई प्रष्ट नपारिँदा सडक अतिक्रमण गरेर घर निर्माण गर्ने क्रम बढेको बताए ।
हिलिहाङ गाउँपालिकाका अध्यक्ष भुवानीप्रसाद लिङ्देनले नयाँ सडक निर्माणका क्रममा स्थानीयस्तरमा प्रभावकारी समन्वय हुन नसक्दा काम सुस्त बनेको बताए । सरोकारवालाले पाँचथरमा निर्माणाधीन खण्डसँगै ठेक्का लागेका लोकमार्गका अन्य जिल्लामा पर्ने विभिन्न खण्डमा कालोपत्र भइसक्दा यहाँ ग्राभेलसमेत नभएको भन्दै असन्तुष्टि जनाएका छन् । –रासस
प्रकाशित मिति: बिहीबार, जेठ १६, २०७६
-1732776560.jpg)
