पाेखरा । माछापुच्छ्रे गाउँपालिका दूध उत्पादनका हिसाबले जिल्लामा नमुना बन्दै गएको छ । व्यावसायिक पशुपालन फस्टाउँदै गएपछि यहाँका कृषकले दूध बेचेर मनग्यै आम्दानी गर्दै आएका छन् ।
गाउँपालिकाको वडा नम्बर ३ घाचोक र वडा नम्बर ४ लाहाचोकमा सबैभन्दा बढी दूध उत्पादन हुने गर्दछ । लाहाचोकबाटमात्रै दैनिक ५ हजार लिटर दूध बिक्रीका लागि बजारमा आउने गरेको छ ।
लाहाचोकका कृषकले दूध बिक्रीबाट दैनिक ३ लाख ५० हजार तथा मासिक १ करोड ५ लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्दै आएको गाउँपालिका पशु सेवा शाखाका प्रमुख रामचन्द्र पौडेलले जानकारी दिए ।
दूध बिक्रीबाट आयआर्जन हुन थालेपछि कृषकहरु क्रमशः व्यावसायिक पशुपालनमा आकर्षित हुने क्रम बढेको छ । विगतमा १-२ वटा पशुपालन गरेर घरायसी उपभोग गर्दै आएका कृषकले समेत व्यावसायिक पशुपालन सुरु गरेका छन् ।
गाउँपालिका दूधको ‘हब’ बन्दै गएको छ । विशेषगरी यहाँको लाहाचोक र घाचोकमा पशुपालन व्यवसाय राम्रोसँग फस्टाएसँगै दूध बेचेर कृषकले राम्रो आयआर्जन गरेका छन् । अन्य वडामा समेत उत्पादन बढिरहेको छ , शाखा प्रमुख पौडेलले भने ।
उत्पादित दूध वडामा रहेका दुग्ध सहकारीले संकलन गरेर बजार पुर्याउँछन् भने कही फार्म तथा कृषकले आफ्नै साधनबाट बजार लैजाने गरेका छन् । सडक सुविधा, पशु आहाराका लागि घाँस तथा चरनक्षेत्र, नजिकको बजारलगायतका कारणबाट पशुपालनका लागि सहज वातावरण बनेको हो । जति पनि उत्पादित दूध सहजै नजिकको पोखरा बजारमा खपत हुने भएकाले समेत कृषक पशुपालनमा आकर्षित बनेको देखिन्छ ।
सुरुमा लाहाचोकका युवा इमानबहादुर गुरुङले देशकै ठूलो भैँसीफार्म सुरु गरेपछि अन्य स्थानीयवासीसमेत उनको सिको गर्दै पशुपालनमा आकर्षित भएको वडा नम्बर ४ का वडाध्यक्ष पूर्णबहादुर शाहीले बताए । गुरुङको फार्ममा अहिले ३०० भैँसी छन् । विसं २०७३ मा उनी राष्ट्रपति सर्वोत्कृष्ट कृषक पुरस्कारबाट समेत पुरस्कृत भएका थिए ।
वडा नम्बर ३ को घाचोकबाट समेत दैनिक ३ हजार ५ सय लिटर दूध बजारमा बिक्री हुने गरेको बताइन्छ । यहाँ वडामा रहेका २ दुग्ध उत्पादक सहकारीका माध्यमबाट कृषकले आफ्नो उत्पादन बजारसम्म पुर्याउँदै आएका छन् ।
गाउँपालिकाभरबाट समग्रमा दैनिक १० हजार ५ सय लिटर दूध बजारसम्म जाने गरेको पशु सेवा शाखाको तथ्यांक छ । ९ वडा रहेको गाउँपालिकाको वडा नम्बर ६ धितालबाट दैनिक १ हजार लिटर बिक्री हुने गरेको छ ।
त्यसैगरी रिभान, माछापुच्छ्रे र सार्दीखोलबाट दैनिक ३ सय लिटरका दरले दूध बिक्री हुने गरेको तथ्यांक छ । त्यस्तै धम्पुस र ल्वाङघलेलबाट गरी दैनिक ५ सय लिटर दूध बिक्री हुने गरेको बताइन्छ । समग्रमा दूध बिक्री गरेर गाउँपालिकामा कृषकले दैनिक ७ लाख ३५ हजार तथा मासिक २ करोड २० लाख रुपैयाँ हाराहारीमा आम्दानी गर्ने गरेको तथ्यांक छ ।
गाईको दूध प्रतिलिटर ५५ तथा भैँसीको ८५ रुपैयाँमा बिक्री भए पनि औसतमा प्रतिलिटर ७० मूल्य पर्ने गरेको छ । दुग्ध उत्पादक कृषक गोपाल पोखरेलले पशु आहारामा बर्सेनि मूल्यवृद्धि हुँदासमेत दूधको मूल्य लामो समयदेखि नबढ्दा कृषक मर्कामा परेको बताए । दाना, घाँस तथा परालको बर्सेनि मूल्य वृद्धि हुँदासमेत कृषकले उत्पादन गरेको दूधको मूल्य लामो समयदेखि बढ्न सकेको छैन । यसबाट हामी पीडित छौँ , उनले भने ।
‘पर्यटन, कृषि, ऊर्जा र पूर्वाधार : समृद्ध माछापुच्छ्रे मूल आधार’ को लक्ष्यसहित गाउँपालिकाले कृषि विकासलाई प्राथमिकतामा राखेको गाउँपालिका अध्यक्ष कर्ण गुरुङ बताउँछन् ।
चालू आर्थिक वर्षमा कृषकको मनोबल उच्च राख्दै कृषिको व्यावसायीकरण, यान्त्रिकीकरण र आधुनिकीकरणका लागि ६२ लाख ५० हजार रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरी काम भइरहेको उनले जानकारी दिए । गाउँपालिकामा स्थानीय गाई, भैँसी, उन्नत भैँसी, गाई, बाख्रा, भेडा, चौँरी तथा घोडा गरी २५ हजार ३ सय ६७ सङ्ख्यामा पशु रहेको बताइन्छ । रासस
प्रकाशित मिति: बुधबार, माघ २२, २०७६