काठमाडौं । जेनजी आन्दोलनपछि उत्पन्न राजनीतिक परिस्थितिमा नेपाली कांग्रेसको केन्द्रीय कार्यसमिति बैठक जारी छ । बैठकले पार्टीको आगामी दिशानिर्देशन तय गर्ने अपेक्षा गरिएको छ, जसले केवल कांग्रेसभित्र होइन, समग्र राष्ट्रिय राजनीतिमा पनि प्रभाव पार्ने देखिन्छ ।
सभापति शेरबहादुर देउवा उपचारका लागि सिंगापुर गएपछि कार्यवाहक सभापतिको जिम्मेवारी पाएका पूर्णबहादुर खड्का अहिले पार्टीभित्रको गम्भीर मतभेद र अपेक्षाबीच केन्द्रमा छन् । उनी एकातर्फ देउवाले दिएको जिम्मेवारी वहन गर्नुपरेको छ भने अर्कातर्फ १४औं महाधिवेशनका झन्डै ५४ प्रतिशत प्रतिनिधिले विशेष महाधिवेशनको माग अघि सारेपछि त्यसको उचित सम्बोधन गर्ने दबाब पनि बढेको छ ।
बैठकमा महाधिवेशन कहिले गर्ने भन्ने विषय मुख्य विवाद बनेको छ । महामन्त्री गगनकुमार थापा आगामी पुस १६–१९ भित्रै महाधिवेशन सम्पन्न गर्नुपर्ने पक्षमा छन् भने सहमहामन्त्री महेन्द्र यादव र अन्य केही नेताहरू संसदीय चुनावपछि मात्रै महाधिवेशन गर्नुपर्ने पक्षमा उभिएका छन् ।
यता, विशेष महाधिवेशनका पक्षधरहरूले २९ असोजमा नै २,४८८ प्रतिनिधिहरूको हस्ताक्षरसहित मागपत्र कार्यवाहक सभापति खड्कालाई बुझाइसकेका छन् । कांग्रेस विधानअनुसार ४० प्रतिशत प्रतिनिधिले माग गरे तीन महिनाभित्र विशेष महाधिवेशन बोलाउनुपर्छ, जसले खड्कालाई कानुनी र राजनीतिक दुवै किसिमको दायित्वमा बाँधेको छ ।
खड्का अहिले संस्थापन समूह, महामन्त्रीहरू, र प्रतिनिधिहरूबीचको भावनालाई सन्तुलनमा राख्दै पार्टी एकता कायम राख्ने प्रयासमा छन् । एक पदाधिकारीका अनुसार, “उहाँले चारैतिरका कुरा सुन्नु छ, तर अन्ततः एक निर्णयमा पुग्नु छ । त्यो निर्णयले नै उहाँको सफलता वा असफलता निर्धारण गर्नेछ।”
अर्कातिर, सहमहामन्त्री महेन्द्र यादवले कांग्रेस चुनावमा एकताबद्ध भएर जाने र अन्ततः लोकतान्त्रिक व्यवस्थाको रक्षा गर्ने विश्वास व्यक्त गरेका छन् । सहमहामन्त्री फरमुल्लाह मन्सुरले पनि सबै धारणा समेटेर समयानुकूल निर्णय हुने बताएका छन् ।
केन्द्रीय सदस्य भरतकुमार शाहजस्ता नेताहरू भने चुनावअघि नै नयाँ नेतृत्व चयन गर्नुपर्ने पक्षमा छन् । उनीहरूका अनुसार, जेनजी आन्दोलनपछि सिर्जिएको परिस्थितिमा नयाँ नेतृत्वले पार्टीमा नयाँ उत्साह र उर्जा भरिदिनेछ ।
कांग्रेसमा प्रायः बैठकहरू लामो छलफलपछि सर्वसम्मत निर्णयमा पुग्ने परम्परा छ । यसपालि पनि त्यही शैली दोहोरिन सक्ने अनुमान गरिएको छ । धेरै नेताहरूले कार्यवाहक सभापति खड्कालाई देउवाको शैली — सबैको कुरा सुनेर निर्णय लिने तर सर्वसम्मत ढंगले निष्कर्ष निकाल्ने — अपनाउन सुझाव दिएका छन् ।
कांग्रेस प्रवक्ता डा. प्रकाशशरण महतका अनुसार, पार्टी एकता नै अहिलेको संकटको समाधान हो । “संकटमा पार्टी फुटाउने होइन, जोड्ने हो,” उनले भने, “बीपी कोइरालाको राष्ट्रिय मेलमिलापको विचार अहिले फेरि सान्दर्भिक भएको छ।”
३० असोजदेखि सुरु भएको बैठकमा अहिलेसम्म १२० नेताहरूले आफ्नो धारणा राखिसकेका छन् । अन्ततः, कार्यवाहक सभापति पूर्णबहादुर खड्काले देउवाको शैली पछ्याउने कि नयाँ बाटो खोज्ने भन्ने उत्सुकता कांग्रेसभित्र र बाहिर दुवै ठाउँमा तीव्र बनेको छ ।
प्रकाशित मिति: मंगलबार, कात्तिक २६, २०८२
