क्यान्सर प्रकोपको रूपमा फैलँदो छ । शरीरका कोषिकाहरू अनियन्त्रित रूपमा बढ्दै जानु क्यान्सर हो । नसर्ने रोगमध्येको खतरनाक रोगको रुपमा क्यान्सरलाई लिइन्छ । यो जुनसुकै अंगमा लाग्न सक्छ । समयमै उपचार नगरेमा एउटा अंगमा लागेको क्यान्सर फैलिएर अर्को अंगसम्म पुग्न सक्छ । र, विस्तारै पुरै शरिरलाई आक्रान्त बनाउँछ । यस्तो लक्षण देखिएमा क्यान्सर हुन सक्छ ः
– खोकीका कारण पनि क्यान्सर हुन सक्छ । लामो समयसम्म खोकी लागिरहने र सजिलै निको नहुने भएमा क्यान्सरको सम्भावना बढेर जान्छ । त्यस्तै स्वर धोक्रो भएमा क्यान्सर हुन सक्छ । लामो समय औषधीको सेवन गर्दा पनि निको नहुने र झन स्वर घोक्रो हुँदै गएमा क्यान्सर हुन सक्छ ।
– शरीरमा आउने कोठीका रङ र आकार परिवर्तन भएरहने समस्या देखिएमा छालाको क्यान्सर हुन सक्छ । यस्तो कोठी विग्रदै गएमा पनि सजग हुन अवश्यक छ । त्यसैले कोठी तथा गिर्खाका समस्या आउनसाथ चिकित्सकको सल्लाह लिन जरुरी हुन्छ ।
– महिलामा लगातार स्तन दुख्ने समस्या भएमा, शरिरमा दुख्ने, नदुख्ने गिर्खा देखिएमा पनि क्यान्सरको सम्भावना बढेर जान्छ । काखीमुनि हुने गिर्खा वा स्तनमा आउने गिर्खा पनि क्यान्सरको पहिलो स्टेज हुन सक्छ ।
– उपचार गर्दा निको नहुने पुरानो घाउ भएमा त्यसबाट क्यान्सर फैलन सक्छ । असाधारण रूपमा शरीरका कुनै पनि भागबाट रक्तश्राव भएमा वा पिप बगेमा पनि क्यान्सर हुन सक्छ ।
– दिसा वा पिसाबको रङवा बदलाव आएमा पनि क्यान्सरको सम्भावना हुन्छ । कहिले पतलो, कहिले कस्सीएको दिसा हुने जस्ता समस्या देखिएमा पनि क्यान्सर हुन सक्छ । पानीको कम प्रयोग गर्दा पनि छोटो छोटो समयमा पिसाव लाग्ने भएमा पनि सचेत हुन आवश्यक छ ।
– अपच हुने, खाना निल्न गाह्रो हुनेजस्ता समस्या देखिएमा पनि तत्काल चिकित्सककहाँ जानुपर्ने हुन्छ । यस्तो समस्याले क्यान्सर लाग्नेसमेत खतरा हुन्छ ।
– विनाकारण शरीरको तौल घट्दा पनि क्यान्सर हुन सक्छ ।
प्रकाशित मिति: बिहीबार, फागुन २, २०७५