आफूसँग भएको पैसालाई सेयरमा लगानी गरेर व्यवसाय फस्टाउने चाहना सबैको हुन्छ । तर बजारमा लगानी गर्दा अधिक जोखिम बहन गर्नुपर्छ भन्ने कुरा पनि हामी सबैलाई थाहै छ । बजारमा जति जोखिम बहन गर्न सक्यो त्यति बढी फाइदा हुने सम्भावना पनि हुन्छ । त्यसैले लगानी गर्दा विशेष ध्यान दिनु पर्छ ।
सेयर बजारको राम्रो जानकारी हुनेलाई नाफा आर्जन गर्न गाह्रो छैन । सेयर बजारमा लगानी गर्नुले पनि थोरै रकमले धेरै आयको बाटो बनाउँछ । यसका लागि सेयर बजार बारे बुझ्न र आवश्यक तरिकाहरु जान्नुपर्छ । सेयर बजारमा गरिएको सानो लगानीले थुप्रैलाई अर्बपति बनाएको छ भने धैर्यताको अभावमा गरिएका लगानी डुबेका उदाहरणहरु पनि प्रशस्तै छन् ।
यदि तपाई पनि सेयरमा लगानी गर्न चाहनुहुन्छ भने यी कुरामा ध्यान दिनुपर्ने हुन्छ ।
लगानीकर्ताले ध्यान दिनु पर्ने कुराहरु
- सेयरकिन्नुहोस्रछोटोसमयकोअन्तरालमानैबेचिहाल्नुहोस् ।
केही यस्ता व्यक्तिहरु हुन्छन् जो मार्केट उचाइमा पुगेपछि मात्र धनी हुने सोच राख्छन् । छोटो समयमा गरिने किनबेचलाई प्राथमिकता दिनुहोस् । नाफा कमाउन धेरै समय होल्ड गरेर बस्नु राम्रो हुँदैन । कारोबार गरिरहेकाहरुले गरेको सफलताबारे अध्ययन गर्नुहोस् । त्यो नै नाफा कमाउने सूचक बन्ने छ ।
- नयाँ प्रविधिहरुको प्रयोग गर्नुहोस् ।
यो प्रविधिको युग भएकाले सक्दो प्रविधिसँग अपडेट हुनुहोस् । हरेक क्षेत्रलाई प्रविधिले प्रभाव पारिरहेको कुरालाई ग्रहण गर्नुहोस् । तपाई पनि सेयर बजारमा लगानी गरेर फाइदा कमाउन चाहनुहुन्छ भने आफूलाई पनि त्यसैअनुसार परिवर्तन गर्नुहोस् । प्रविधिसम्बन्धी कम्पनीहरुले के गर्दैछन् भनेर अत्तालिनुको साटो आफू पनि त्यसमा अभ्यस्त हुने जमर्को गर्नुहोस् । अब बजार पूर्णतया प्रविधिमा आधारित हुने भएकाले आफ्नो लगानीबाट नाफा कमाउन नयाँ प्रविधि र बिजनेस मोडेललाई बुझ्ने पयास गरिराख्नुपर्छ
- हटस्टकलेबनाएकोउचाईलाईअध्ययनगरिराख्नुहोस् ।
जब तपाई सेयर बजारमा लगानी गर्न चाहनुहुन्छ बजारमा बढी चर्चा र कारोबारमा रहेको सेयर अर्थात हट स्टकबारे आफ्नो ध्यान बनाइराख्नुपर्छ । त्यसको बारेमा बढी अध्ययन तथा अनुसन्धान गर्नुहोस् । सेयर बजारमा हल्लाले बनाएको नयाँ गिरावटलाई खासै ध्यान नदिनुहोस् ।
- घाटालाई तुरुन्त कम गर्नुहोस् ।
सेयर बजारमा सफलता पाउन चाहाहुन्छ भने पहिला आफ्नो घमण्ड पूर्ण रुपमा हटाउनुहोस् । यस्तो अवस्थामा केही समयका लागि पछाडि सर्नुपर्ने हुन्छ तर नोक्सानी कटौती गर्दै अगाडि बढ्नुपर्छ । नोक्सानीलाई लिएर निराश नभईकन अगाडि बढ्नका लागि तयार हुनुहोस् । कतिसम्म नोक्सानी व्यहोर्ने भन्ने बारेमा पहिले नै योजना बनाउनु होस् ।
- बजारमा चल्ने हावादारी कुराको पछाडि नलाग्नुहोस् ।
सेयरमा गरिने लगानीको जोखिम तपाई स्वयंले ब्यहोर्नुपर्ने हुँदा हल्ला, अनावश्यक प्रचार प्रसार वा कसैको बहकाउबाट मात्र प्रेरित नभई आफ्नो स्वविवेकमा नै लगानी सम्बन्धी निर्णय गर्नुहोस् । कारोबारमा कुराहरु सस्ता हुन्छन् । कसैले दिएका आश्वासन तथा सपनाका पछाडि नलाग्नुहोस् । फलानोले फलानो कम्पनीको सेयरबाट यति कमायो, फलानोले भनेको फलानो कम्पनीले यति बोनस दिन्छ भन्ने जस्ता कुराको पछि नलाग्नु होस् । यस्ता कुरा सुन्नु भयो भने वास्तविकता के हो पत्ता नलगाई कुनै कदम नचाल्नुहोस् । तपाईलाई सेयर किन्न उकास्ने व्यक्तिले सेयर बेच्ने समयको जानकारी नदिंदा उसले नाफा कमाए पनि तपाई घाटा पर्न सक्ने भएकाले आफ्नो निर्णय आफैं गर्नुहोस् ।
- एकै पटकमा धेरै कम्पनीको सेयर नलिनु होस् ।
एकै पटकमा धेरै कम्पनीको सेयर खरिद गर्दा तपाईको पोर्टफोलियो के भईरहेको छ भनेर जानकार हुन नसक्ने तथा भनेको समयमा सबै सेयरको अध्ययन गर्न नसक्ने समस्याले चाहेको समयमा सेयर बिक्री गर्न नसक्ने अवस्था आउन सक्छ । धेरै कम्पनीका धेरै सेयर हुँदा सोचाई धेरै हुने अनि त्यसले तनाव महसुस गराउनेतर्फ चनाखो हुनुहोस् । साथै एउटै कम्पनीको धेरै सेयर नलिनुहोस् । नाफा आउँदा त एउटाबाट धेरै आउन सक्छ त कारणबस नोक्सान भयो भने एउटै कम्पनीको धेरै सेयर कै कारण धेरै नोक्सान हुन्छ भन्ने कुरालाई नबिर्सिनुहोस् । आफ्नो क्षमता अनुसार ३० प्रतिशतभन्दा ज्यादा लगानी नगर्नुहोस् ।
- धेरै सस्तो सेयर किनिरहनु आवश्यक छैन तर उछालमा रहेका बेच्नुहोस् ।
लगानीकर्ताले कहिलेकाहीँ कारोबार हुने सबैभन्दा सस्तो मूल्यमा रहेका सेयर किन्नुभन्दा पनि उछालमा रहेका सेयर बेचेर फाइदा लिनु बुद्धिमानी हुनेछ । मध्यम मुल्यका निरन्तर कारोबार हुने सेयरबाट पनि फाइदा लिन सकिन्छ । साथै सबैभन्दा सस्तो सेयर किनेर फाइदा गर्छु भन्ने सोच गलत नभए पनि उछालका सबैभन्दा बढी कारोबार हुने सेयरले फाइदा दिने सम्भावना निकै बढी हुन्छ ।
- सधै एउटा योजना बनाउनुहोस्
यदि तपाई गम्भीर भएर सेयर बजारबाट लामो समयसम्म नाफा कमाउने योजनामा हुनुहुन्छ भने एउटा केन्द्रीकृत योजना बनाएर अगाडि बढ्नु राम्रो हुन्छ । डर र लोभ दुवैलाई मिलाएर अगाडि बढ्न सक्नुपर्छ । आफ्नो योजनाबाट विमुख नहुनुहोस् । सामान्य नोक्सानी देखिंदा नआत्तिनुहोस् । तपाईको इच्छाशक्ति र तपाईले बनाएको योजनाले नै तपाईको कमाईलाई निर्धारण गर्छ । लगानी गरिसकेपछि त्यसमा आउने सम्भावित जोखिमलाई सहन गर्ने क्षमता अनुसार मात्र लगानी गर्नुहोस्, जसले तपाईको आत्मविश्वासलाई अझै बढाउन सकोस् ।
आफूले सेयर खरिद गरेको कम्पनीका गतिविधिबारे निरन्तर जानकारी राख्न र कम्पनीको साधारणसभामा सहभागी हुन नबिर्सनुहोस् । आफ्नो लगानीको बारेमा जानकारी लिइरहनुहोस् । धितोपत्रमा लगानी गर्दा आफ्नो नागरिकता प्रमाणपत्र वा नेपाल सरकारबाट जारी गरिएको आधिकारीक परिचय प्रस्तुत गरी भविष्यमा परिचय सम्बन्धी विवाद आउन नदिन सजग रहनुहोस् ।
प्रकाशित मिति: आइतबार, जेठ ५, २०७६
-1732776560.jpg)
