काठमाडौं । यमपञ्चक अर्थात् तिहारको तेस्रो दिन आज धनधान्यकी देवी लक्ष्मीको पूजाअर्चना गरी मनाइदैछ ।
आजको दिन बिहानैबाट लक्ष्मीको अवतारस्वरुप गाइको पूजाआजा गरिन्छ । घरमा लक्ष्मीको वास होस् भन्ने हेतुले घरआँगन सफासुग्घर गर्नुका साथै गाइको गोबरले लिपपोत गरिन्छ ।
आजको साँझ विभिन्न रङ्गहरु प्रयोग गर्दै आँगनमा कलात्मक रङ्गोली बनाउने चलन पनि रहेको छ । राती देवी लक्ष्मी पृथ्वीलोकमा आउने र आशीष दिएर जाने जनविश्वास भएकाले घर अगाडिको तुलसी मोठ वा आँगनको प्रवेशद्वारबाटै लक्ष्मीका पाईलारुपी रङ्गीन डोबहरुका छाप घरका सम्पूर्ण कोठाहरुसम्म पुर्याइन्छ । यिनै पाइलामा टेकेर लक्ष्मी घरमा प्रवेश गर्छिन् भन्ने मान्यता रही आएको छ । आजको रातलाई सुखरात्री पनि भनिन्छ ।
साँझ दिपावली गरिसकेपछि पूजा कोठामा दियो, कलश र गणेशसहित लक्ष्मी स्थापना गरेर गरगहना, पैसा, धान, चामल, फलफूल, सेलरोटी र फूलमाला चढाई विधिपूर्वक लक्ष्मीको पूजा गरिन्छ ।
आज साँझ युवतीहरु समूह बनाई घरघरमा भैलो खेल्ने गर्दछन् । भगवान् विष्णुले यमपञ्चकको पाँच दिन स्वर्ग, मत्र्य र पाताल तीनै लोकको शासन गर्ने वरदान पाएका बलिराजाले भलो होस् भनी घरघरमा गाउन लगाएको सम्झनामा भैलो खेल्ने गरिएको जनविश्वास रहेको छ । भैलो खेल्न आउनेलाई धान, चामल, फूलमाला, पैसा र सेलरोटी दिने चलन छ ।
प्रकाशित मिति: मंगलबार, कात्तिक २०, २०७५ १९:१६
