भक्तपुर : हरेक दिन साँझ परेपछि थिमी नुगु पुखु: अर्थात् दुई पोखरी क्षेत्रमा स्थानीय बासिन्दाको चहलपहल र रौनक थपिन्छ । हरेक दिन साँझ ६ बजे घरभित्र छिरेकाहरू पनि विस्तारै बाहिर निस्कँदै नुगु पुखुतर्फ आउँछन् ।
मध्यपुरथिमी नगरपालिका- ४ नुगु पुखुमा केही बेरमै झिलिमिली बत्ती बल्छन् अनि नेवारी बाजाका रूपमा अतिप्रख्यात धिमे बाजाको आवाज सुनिन्छ । ठूलो पर्दामा धिमेको आवाजमा एक पुरुष र एक महिलाको आकृति नाचेको देखिन्छ । त्यसपछि त्यही धिमेको तालमा पूरै थिमी नाच्न थाल्छ ।
दुई दिनदेखि दैनिक यसैगरी थिमी नाचिरहेको छ । स्थानीय बासिन्दा एवं साहित्यकार नवीनप्रकाश श्रेष्ठको परिकल्पना तथा मध्यपुरथिमी नगरपालिकाको सहयोगमा पहिलो पटक सुरु भएको ‘खुला धिमे नृत्य प्रशिक्षण’ सिक्नेका लागि मात्र नभई हेर्नेका लागि पनि निकै आनन्ददायी छ । धिमेका सयौँ तालमध्ये आइतबारदेखि यही चैत २९ गतेसम्म १५ तालबारे प्रशिक्षण चलिरहेको छ ।
बिस्का अर्थात् बिस्केट जात्रा जति नजिकिँदै छ, चहलपहल पनि त्यत्तिकै बढ्दै छ । बिस्केट जात्रामा अनिवार्य रूपमा टोलटोलमा धिमे बाजा बज्छ । धिमेको तालमा नाच्न भने कमैलाई आउँछ । धिमे बाजा बजाउनेहरू थपिए पनि धिमेको सयौँ तालमा नाच्नेहरू भने घट्दै छन् । त्यसैले धिमेको तालमा नाच्न सिकाउनकै लागि पहिलो पटक भिडियोमार्फत् धिमे प्याखँ खुला रूपमा प्रशिक्षण दिन सुरु गरेका हौँ , परिकल्पनाकार श्रेष्ठ भन्छन् ।
हरेक वर्ष थिमीमा पनि बिस्केट जात्रा चल्छ तर भक्तपुरमा जस्तो लिङ्गो उठाउने र रथ तान्ने नभई जिब्रो छेड्ने, सिन्दूर जात्रा र ३२ खटयात्रा चल्छ । थिमीको मूल विशेषता नै यिनै तीन जात्रा हुन्, यसैमा रातदिन गरी अन्य जात्रा पर्छन् । बिस्केट जात्रा बुधबारदेखि सुरु भई आगामी वैशाख ५ गतेसम्म चल्नेछ । बिस्केटमा मात्र नभई हरेक जात्रा, पर्व, शुभकार्यदेखि सभासम्मेलन र अतिथिको स्वागतमा समेत बजाइने धिमे बाजाको तालमा नाच्न नजान्दा जात्रा पर्वमा जथाभावी नाच्ने, चिच्याउने तथा हुलहुज्जत गर्ने क्रम बढेकाले नाचलाई व्यवस्थित गर्दै यसलाई जोगाउन खुला प्रशिक्षण आयोजना गरिएको उनले बताए ।
धिमेका सयौँ ताल छन्, त्यसमध्ये अहिलेलाई १५ वटा तालमा नाच प्रशिक्षण दिएका छौँ, बिस्केट जात्रा अगाडि चैत २९ गतेसम्म दुई हजार जनालाई सिकाउने उद्देश्यले खुला प्रशिक्षण दिएका हौँ , श्रेष्ठ भन्छन्, यसले पछिल्लो पुस्तालाई नाच हस्तान्तरणसमेत गर्छ र परम्परा जोगाउँछ ।
हरेक दिन साँझ ६ः३० बजेदेखि ८ः३० बजेसम्म सञ्चालन हुने धिमे प्याखँ (नाच)मा नागरिकलाई नाचमा साथ दिन नगर प्रमुख मदनसुन्दर श्रेष्ठ, उपप्रमुख अञ्जनादेवी मधिकर्मी, वडा- ४ का वडा अध्यक्ष कुमार श्रेष्ठलगायत पूर्व र वर्तमान जनप्रतिनिधि आइपुग्छन् । नागरिकसँंगै जनप्रतिनिधिले पनि धिमे प्याँख सिक्ने गरेका छन् । नगर प्रमुख श्रेष्ठ ठूलो सङ्ख्यामा एकै पटक धिमेको तालमा नाच सिक्न सकिने भएकाले यो आकर्षक भएको बताउँछन् । उनी भन्छन्, यसले हाम्रो संस्कृतिको संरक्षण मात्रै नगरी नयाँ पुस्तालाई यो नाच हस्तान्तरण पनि गर्नेछ । नाच प्रशिक्षणमा युवायुवतीदेखि पाको उमेरका नगरबासीको समेत दैनिक रूपमा उल्लेख्य सहभागिता रहने गरेको छ ।
- रासस
